Όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί παγκοσμίως, τόσο μεγαλώνουν οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων διεθνώς ότι ο όρος «ανοσία αγέλης», είναι ένας όρος αόριστος, και προειδοποιούν ότι η ανοσία από τον εμβολιασμό δεν θα είναι διά βίου, τονίζοντας ότι πρέπει να θεωρείται δεδομένη η συνέχιση της τήρησης των μέτρων ατομικής προστασίας, προσθέτοντας βεβαίως παράλληλα, ότι όσο πιο πολλοί άνθρωποι στον πλανήτη εμβολιαστούν, τόσο πιο γρήγορα θα αρχίσουν να μειώνονται τα νέα περιστατικά κορωνοϊού και κυρίως οι θάνατοι σε παγκόσμια κλίμακα. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του επικεφαλής των Αμερικανών λοιμωξιολόγων Άντονι Φάουτσι, ο οποίος προ εικοσαημέρου, χαρακτήρισε την «ανοσία αγέλης» ως μια «αόριστη έννοια», λέγοντας πως «κανένα εμβόλιο δεν είναι 100% αποτελεσματικό, πράγμα που σημαίνει ότι θα βλέπετε πάντα λοιμώξεις, ανεξάρτητα από την αποτελεσματικότητα του εμβολίου». Είναι αναπόφευκτο, είπε, «άτομα που έχουν εμβολιαστεί πλήρως να επαναμολυνθούν», χωρίς να παραλείψει βεβαίως να υποδείξει πως «πρέπει να κάνουμε σύγκριση αυτούς τους αριθμούς (των ανθρώπων που θα μολυνθούν δηλαδή) με τον κατά πολύ μεγαλύτερο αριθμό των ανθρώπων που εμβολιάστηκαν αλλά δεν έχουν προσβληθεί από τον ιό».
Παρόμοια και ακόμα πιο έντονα είναι και τα όσα προέκυψαν από μελέτη της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας, η οποία συμπεριέλαβε πάνω από 365.000 νοικοκυριά με εμβολιασμένα και ανεμβολίαστα μέλη. Σύμφωνα με τα ευρήματα, αυτής της μελέτης, τα εμβόλια των Οξφόρδης/Astra Zeneca και Pfizer/BioNTech μείωσαν τις πιθανότητες μετάδοσης του κορωνοϊού κατά 40%-60%, ποσοστά που θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά στη μάχη κατά της πανδημίας και στον «πόλεμο» για αναχαίτιση της διασποράς του ιού. Ωστόσο, και στην περίπτωση αυτή, η μελέτη φαίνεται να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η ανοσία από τα εμβόλια δεν θα είναι διά βίου». Από πλευράς τους Ελλαδίτες επιστήμονες σε πρόσφατες επίσημες δημοσιεύσεις τους υποστηρίζουν ότι «η αποτελεσματικότητα και η διάρκεια της ανοσίας, φαίνεται να διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία του ατόμου που εμβολιάζεται».
Εξηγώντας στον «Φ», τα όσα σχετικά άρχισαν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο ένα μήνα και σχεδόν έξι μήνες μετά την έναρξη των εμβολιασμών κατά του κορωνοϊού παγκοσμίως, Κύπριοι επιστήμονες, επίσης εξέφρασαν την ισχυρή άποψη ότι η «ανοσία αγέλης, δεν είναι ένα μαγικό ποσοστό».
Ο επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής Κωνσταντίνος Τσιούτης, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο όρος αυτός άρχισε να συζητείται από τότε που ξεκίνησε η πανδημία και βεβαίως με την εξέλιξη των εμβολιασμών, οι συζητήσεις γίνονται τώρα ακόμα πιο έντονες». Ωστόσο, συνέχισε, «η ανοσία της αγέλης, δεν είναι ένας μαγικός αριθμός που θα εξαφανίσει την πανδημία» αλλά, «είναι ένα ποσοστό του πληθυσμού το οποίο, όταν αποκτήσει ανοσία θα εμποδίσει την περαιτέρω επέκταση μιας επιδημίας».
«Να ξεκαθαρίσουμε λοιπόν κάποια πράγματα. Η ένταση των μέτρων που εφαρμόζεις για να ανακόψεις τη μετάδοση, εξαρτάται και από το πόσο εύκολη είναι η μετάδοση. Δηλαδή, όσο πιο εύκολα μεταδίδεται κάτι, τόσο πιο δύσκολα ανακόπτεις την πορεία αυτής της μετάδοσης». Άρα, «με τον εμβολιασμό, και λαμβάνοντας ταυτόχρονα κι όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα μέτρα, μειώνουμε τη μετάδοση, αλλά να τονίσουμε ότι «η πανδημία είναι δυναμική, μας κρύβει πολλά απρόοπτα. Ένα παράδειγμα είναι τα μεταλλαγμένα στελέχη τα οποία μεταδίδονται ευκολότερα (πχ. το Β117), επηρεάζοντας έτσι τον δείκτη μεταδοτικότητας, και το «θεωρητικό» όριο ανοσίας αγέλης καθώς αυτή προχωρά. Αυτό σημαίνει ότι το όριο ανοσίας αγέλης είναι κάτι δυναμικό που μπορεί να αλλάξει αναλόγως της μεταβολής των χαρακτηριστικών, του ίδιου του στελέχους».
Παράλληλα, «για να επιτύχεις ανοσία αγέλης κι αυτή να παραμείνει σταθερή στο χρόνο (άρα να επιτύχεις σταθερή μείωση της μετάδοσης και αποτροπή των εξάρσεων), απαιτείται τουλάχιστον να έχεις «ανοσοποιήσει» ικανό ποσοστό του πληθυσμού, εντός του χρονικού διαστήματος που διαρκεί η ανοσοποίηση» και «από την άλλη να κατανοήσουμε πως «ακόμα κι αν μία χώρα ή περιοχή, φτάσει ένα ψηλό ποσοστό ανοσίας, εφόσον άλλες περιοχές του κόσμου δεν το έχουν φτάσει, δεν μπορούμε να θεωρούμε ότι είμαστε προστατευμένοι. Η έννοια της ανοσίας της αγέλης, είναι το ιδεατό, αλλά στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, είναι ακόμα «θεωρητικός» στόχος».
Ακόμα πιο χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του επιστημονικού συμβούλου του υπουργείου Υγείας για θέματα εμβολιασμών κατά του κορωνοϊού Χρίστου Πέτρου σε άρθρο του στον «Φ»: «Η πανδημία δεν θα τελειώσει απλά μια μέρα που θα μάθουμε ότι θα έχει εμβολιαστεί το 70% του πληθυσμού του δικού μας μικρόκοσμου. Θα πρέπει να έχει εμβολιαστεί το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, να αναπτυχθεί μια μεγάλη κοινωνική ασπίδα, θα πρέπει να σταματήσει η μετάδοση για να μειωθούν οι μεταλλάξεις. Οι εμβολιασμένοι μπορούν ακόμη να μολυνθούν, αλλά είναι λιγότερο πιθανό να το μεταδώσουν. Σε κάποια φάση θα μειωθεί η «δύναμη» των εμβολίων και θα χρειαστεί η 3η δόση για να αντιμετωπίσουμε τις μεταλλάξεις, μπορεί να έχουμε πολυδύναμα εμβόλια, μπορεί να γίνει ετήσιος ο εμβολιασμός, μπορεί όμως να έχουμε και φάρμακο για να αντιμετωπίσουμε και αυτούς που θα είναι στο εύρος αποτυχίας των εμβολίων και θα νοσήσουν σοβαρά».
«Δεν είναι τούνελ για να περιμένουμε να δούμε το φως στην άκρη. Είναι λαβύρινθος με τον κορωνοϊό να έχει ζηλέψει τη δόξα του μινώταυρου», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «τα εμβόλια είναι απλά ο μίτος και ο μύθος δεν τελειώνει με την απλή και αργή εκτύλιξη του μίτου και την έξοδο του Θησέα με το πάσο του. Χρειάζεται ο μίτος να ξετυλιχθεί γρήγορα με την μορφή του εμβολιασμού, αλλά όπως και για την επιστροφή του Θησέα, χρειάζεται να συνδυαστεί και με άλλες παρεμβάσεις και συμπεριφορές. Και σίγουρα αυτός ο συνδυασμός, ο δύσκολος, μπορεί να εξοικονομήσει πόρους που μπορούν να επενδυθούν αλλού».
Δεν υπάρχει δυνατότητα για αύξηση των εμβολιασμών
Όσα εμβόλια φθάνουν στην Κύπρο χορηγούνται στους πολίτες, δήλωσε χθες ο υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου, ο οποίος απαντώντας στις επικρίσεις γιατρών αλλά και άλλων επιστημόνων ότι θα έπρεπε να αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων που εμβολιάζονται κάθε μέρα, εξήγησε ότι «η διαθεσιμότητα μας ανάλογα με τις παραλαβές που έχουμε είναι για 50.000 εμβολιασμούς με την πρώτη δόση την εβδομάδα». «Αυτό που ακούω», είπε, «από κάποιους να λένε να κάνουμε 20.000 και 30.000 εμβολιασμούς την ημέρα δεν μπορεί να γίνει διότι δεν έχουμε τέτοια διαθεσιμότητα».
Σε ό,τι αφορά το εμβόλιο της AstraZeneca, ο υπουργός Υγείας διευκρίνισε ότι η εν λόγω εταιρεία παρουσιάζεται αναξιόπιστη σε ό,τι αφορά τις παραδόσεις παρτίδων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, «για αυτό και η Κομισιόν αποφάσισε προκαταρκτικά ότι δεν θα ανανεώσει τις συμβάσεις της». Για παράδειγμα, «στην Κύπρο έπρεπε να είχαμε πάρει τριπλάσιες ποσότητες δόσεων από αυτές που μας έχουν στείλει μέχρι σήμερα». Ωστόσο, διευκρίνισε, «από το συγκεκριμένο εμβόλιο έχουμε παραγγείλει 1,2 εκατομμύρια δόσεις και θα τις παραλάβουμε μέχρι το τέλος του έτους κανονικά».
Σε ό,τι αφορά την πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος ο Κωνσταντίνος Ιωάννου ανέφερε ότι «αναμένουμε το πράσινο φως από το υφυπουργείο Καινοτομίας ώστε να μπορούμε για κάποιες μέρες να ανοίγει η Πύλη και να διαθέτουμε όσα αποθέματα εμβολίων έχουμε, ανεξαρτήτως εταιρείας, σε πολίτες ανεξαρτήτως ηλικίας». Αυτό, είπε, «θα ανακοινωθεί και θα γίνει μόλις μας δώσουν το πράσινο φως».
Άρχισε η εκπαίδευση των φαρμακοποιών
Πρακτικά και θεωρητικά μαθήματα άρχισαν να παρακολουθούν ιδιώτες φαρμακοποιοί οι οποίοι επιθυμούν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα εμβολιασμών του υπουργείου Υγείας. Σύμφωνα με την πρόεδρο του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ, «στο πλαίσιο του κοινωνικού και ανθρωπιστικού μας ρόλου θα το προσφέρουμε άμεσα» και πρόσθεσε ότι «παρέχονται ήδη θεωρητικά και πρακτικά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας σε φαρμακοποιούς, οι οποίοι θα συνδράμουν στο άμεσο μέλλον στο εμβολιαστικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Εξέφρασε μάλιστα την εκτίμηση, πως εντός των ερχόμενων εβδομάδων θα καταρτιστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας, και η όλη διαδικασία εμπλοκής των ίδιων των φαρμακείων στην εμβολιαστική διαδικασία.
Με AstraZeneca από Π.Ι. και οι άνω των 20
Στους Προσωπικούς τους Ιατρούς θα μπορούν να αποτείνονται οι δικαιούχοι ηλικίας 20 ετών και άνω που επιθυμούν να εμβολιαστούν με το εμβόλιο της AstraZeneca. Η επιλογή για εμβολιασμό στα ιατρεία των Προσωπικών Ιατρών δίνεται επιπλέον της δυνατότητας προγραμματισμού ραντεβού μέσω της Πύλης Εμβολιασμού ανά ηλικιακή ομάδα.
Μέχρι στιγμής, στη διαδικασία εμβολιασμού των δικαιούχων τους συμμετέχουν 254 Προσωπικοί Ιατροί που καλύπτουν όλες τις επαρχίες. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, έχουν ζητηθεί από τους Προσωπικούς Ιατρούς 23.080 δόσεις του εμβολίου στη βάση των αιτημάτων που υποβλήθηκαν από τους γιατρούς και έχουν ήδη χορηγηθεί οι 7.000 εξ αυτών.
Σε PDF το SafePass
Ενδιάμεσα στάδια επεξεργάζεται το υφυπουργείο Έρευνας και Καινοτομίας μέχρι την ολική ψηφιοποίηση του SafePass και τη διασυνοριακή διασύνδεση του με το GreenPass, ώστε να αξιοποιείται στα ταξίδια και τις μετακινήσεις των Κύπριων πολιτών στο εξωτερικό.
Ήδη το πρωτότυπο της ηλεκτρονικής εφαρμογής έχει παραληφθεί από την αρμόδια ευρωπαϊκή Αρχή E-health και τυγχάνει επεξεργασίας από λειτουργούς του υφυπουργείου Έρευνας και Καινοτομίας και της Εθνικής Αρχής Ψηφιακής Ασφάλειας, καθώς και από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Κύπρου.
O υπουργός Καινοτομίας, δήλωσε χθες ότι «για αποφυγή προβλημάτων που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πολίτες όπως η απώλεια ή η καταστροφή του Safepass, τις επόμενες ημέρες θα εφαρμοστεί το μέτρο αποστολής SMS στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών, το οποίο θα οδηγεί σε έναν ηλεκτρονικό σύνδεσμο από όπου θα μπορούν να “κατεβάσουν” το Safepass σε μορφή PDF».