Οι χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με μια ματιά
Ένας μεγάλος αριθμός προγραμμάτων χρηματοδότησης, πρωτοβουλίες και μέτρα στήριξης είναι διαθέσιμα μέσω της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη στήριξη τη γνώσης. Ακολουθή επισκόπηση μερικών από αυτά τα προγράμματα, ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με την έρευνα, την ανάπτυξη και τη συνεργασία μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2020
Το «Ορίζοντας 2020» είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία που δρομολογήθηκε ποτέ. Θα οδηγήσει σε περισσότερα επιτεύγματα, ανακαλύψεις και παγκόσμιες πρωτιές μεταφέροντας τις σπουδαίες ιδέες από το εργαστήριο στην αγορά. Σχεδόν 80 δις EUR(1) θα διατεθούν σε μορφή χρηματοδότησης για μια επταετία (2014–2020) — πλέον των ιδιωτικών και των εθνικών δημόσιων επενδύσεων που θα προσελκύσουν αυτά τα χρήματα.
Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» έχει την πολιτική στήριξη των ευρωπαίων ηγετών και των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Όλοι τους συμφώνησαν ότι οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία είναι βασικές για το μέλλον της Ευρώπης και έτσι τις τοποθετούν στον πυρήνα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» βοηθά στην επίτευξη αυτού του στόχου συνδυάζοντας την έρευνα με την καινοτομία και εστιάζοντας σε τρεις βασικούς τομείς: επιστημονική αριστεία, βιομηχανική υπεροχή και κοινωνικές προκλήσεις. Στοχος είναι να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη παράγει επιστήμη και τεχνολογία παγκοσμίου επιπέδου που δείνουν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη.
Η χρηματοδότηση της έρευνας από την ΕΕ σύμφωνα με προηγούμενα προγράμματα πλαίσιο έχει ήδη φέρει κοντά επιστήμονες και βιομηχανία τόσο από την Ευρώπη όσο και από ολόκληρο τον κόσμο ώστε να βρουν λύσεις σε ένα τεράστιο φάσμα προκλήσεων. Οι καινοτομίες τους βελτίωσαν ζωές, συνέβαλαν στην προστασία του περιβάλλοντος και κατέστησαν την ευρωπαϊκή βιομηχανία πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική. Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» είναι ανοιkτό στη συμμετοχή ερευνητών από ολόκληρο τον κόσμο.
Η εμπειρία τους υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη αυτού του πρωτοποριακού προγράμματος –η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκέντρωσε τις παρατηρήσεις τους και έλαβε υπόψη τις συστάσεις των Κρατών Μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως και τα διδάγματα που αντλήθηκαν από προηγούμενα προγράμματα. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο –να καταστεί το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» απλούστερο για τους χρήστες- και είναι πράγματι!
Ιστοχώρος: https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/
Erasmus+
Το πρόγραμμα Erasmus+ στοχεύει στη βελτίωση των δεξιοτήτων και της απασχολησιμότητας, καθώς και στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης και νεολαίας. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει επτά έτη και ο προϋπολογισμός του θα ανέλθει σε 14,7 δισ. ευρώ, δηλαδή, είναι αυξημένος κατά 40% σε σύγκριση με τα σημερινά επίπεδα δαπανών, αντανακλώντας τη δέσμευσης της ΕΕ να επενδύσει στους τομείς αυτούς.
Μέσω του Erasmus+ πάνω από 4 εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα μπορέσουν να σπουδάσουν, να επιμορφωθούν, να αποκτήσουν επαγγελματική πείρα καθώς και να συμμετάσχουν σε δράσεις εθελοντισμού στο εξωτερικό.
Επίσης, το πρόγραμμα θα χρηματοδοτήσει διακρατικές συμπράξεις μεταξύ ιδρυμάτων και οργανισμών στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας, ώστε να ενισχυθεί η συνεργασία και να γεφυρωθεί ο κόσμος της εκπαίδευσης με τον κόσμο της εργασίας, με απώτερο στόχο να καλυφθούν οι ελλείψεις δεξιοτήτων που αντιμετωπίζουμε στην Ευρώπη.
Το Erasmus+ θα στηρίξει παράλληλα τις εθνικές προσπάθειες για εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης και νεολαίας. Στον τομέα του αθλητισμού, θα χρηματοδοτήσει τοπικές δράσεις καθώς και διασυνοριακά σχέδια αντιμετώπισης προβλημάτων όπως οι στημένοι αγώνες, το ντοπάρισμα, η βία και ο ρατσισμός.
Το Erasmus+ είναι η συνένωση επτά ήδη υφιστάμενων προγραμμάτων της ΕΕ στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας, ενώ για πρώτη φορά, περιλαμβάνεται ο τομέας του αθλητισμού. Δεδομένου ότι αποτελεί ολοκληρωμένο πρόγραμμα, το Erasmus+ παρέχει περισσότερες δυνατότητες συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας, και του αθλητισμού· εξάλλου, οι όροι συμμετοχής και χρηματοδότησης έχουν απλουστευθεί, σε σύγκριση με τα προηγούμενα προγράμματα.
Erasmus Mundus
Το πρόγραμμα Erasmus Mundus παρέχει χρηματοδοτική στήριξη για τα ιδρύματα και τις υποτροφίες για άτομα. Η χρηματοδότηση είναι διαθέσιμη για:
- Ευρωπαϊκά κοινά προγράμματα Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών (συμπεριλαμβανομένων των υποτροφιών)
- Συνεργασίες με μη ευρωπαϊκά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τις υποτροφίες για φοιτητές και ακαδημαϊκούς
- Έργα για την προώθηση της Ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο
Ενώ το πρόγραμμα Erasmus Mundus έληξε το 2013, όλες οι τρέχουσες Δράση 1 – Μεταπτυχιακές και Διδακτορικές κοινοπραξίες και Δράση 2-Συνεργασίες θα συνεχίσουν να προσφέρουν τις υποτροφίες Erasmus Mundus για το ακαδημαϊκό έτος 2014/2015.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από το 2014, ένα νέο πρόγραμμα, που ονομάζεται Erasmus, θα επιλέξει νέο ρυθμιστικό κοινοπραξιών που θα δώσει νέες ευκαιρίες για υποτροφίες.
TEMPUS
Το Tempus είναι ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (E.E.) για την ενίσχυση του εκσυγχρονισμού της ανώτατης εκπαίδευσης στις χώρες εταίρους της ανατολικής Ευρώπης, της κεντρικής Ασίας, των δυτικών Βαλκανίων και της περιοχής της Μεσογείου, κυρίως μέσω σχεδίων συνεργασίας μεταξύ ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης. Στόχος του Tempus είναι η συμβολή στη δημιουργία ενός χώρου συνεργασίας στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις χώρες εταίρους που γειτνιάζουν με την Ε.Ε. ή βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της.
Οι δράσεις που περιλαμβάνει το πρόγραμμα είναι οι εξής:
- Κοινά σχέδια, τα οποία βασίζονται σε πολυμερείς συνεργασίες ανάμεσα σε Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης της Ε.Ε. και των χωρών εταίρων. Στόχος τους είναι η μεταξύ τους ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας και, πιο συγκεκριμένα, η συμβολή στην ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών, η βελτίωση της διοίκησης των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και η ρύθμιση ζητημάτων που αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση και την κοινωνία.
- Διαρθρωτικά μέτρα, με τα οποία επιδιώκεται η ανάπτυξη και η μεταρρύθμιση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και συστημάτων σε εθνικό επίπεδο στις χώρες εταίρους. Τα διαρθρωτικά μέτρα συμβάλλουν στη μεταρρύθμιση των δομών και των συστημάτων διοίκησης (συστήματα επάρκειας προσόντων, διασφάλιση ποιότητας κ.λπ.) και στην ενδυνάμωση των δεσμών ανάμεσα στην ανώτατη εκπαίδευση και την κοινωνία.
Το πρόγραμμα Tempus απευθύνεται σε κοινοπραξίες αποτελούμενες από Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης, επιχειρήσεις, υπουργεία, μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλους φορείς της Ε.Ε. και των χωρών εταίρων.
Από την 1η Ιανουαρίου 2014, οι δρασητριότητες τύπου Tempus και συγκεκριμένα οι δραστηριότητες ανάπτυξης ικανοτήτων, αποτελούν μέρος του νέου προγράμματος συνεργασίας Erasmus +. Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν τις χώρες που ήδη συμμετέχουν στο Tempus, αλλά και χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Ασίας και της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού.
COST
Το πρόγραμμα COST είναι μια από τις μακροβιότερες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας, καθώς λειτουργεί για περίπου 40 χρόνια, και το πρώτο και μεγαλύτερο διακρατικό δίκτυο για τον συντονισμό εθνικών ερευνητικών δράσεων. Στόχος είναι η συνεργασία των Ευρωπαίων ερευνητών, η υποστήριξη της αλληλόδρασής τους, και η συνέργεια εθνικών πρωτοβουλιών μέσω βιώσιμων Επιστημονικών & Τεχνολογικών Δικτύων. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρηματοδότηση διάφορων μέσων δικτύωσης και διάδοσης των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων, όπως σεμινάρια, συναντήσεις εργασίας, επιστημονικές εκδόσεις, κ.ά.
Οι Δράσεις καλύπτουν θέματα βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, καθώς και ζητήματα προκανονιστικής έρευνας με κοινωνικές επεκτάσεις, σε εννιά πεδία:
- Βιοιατρική & Μοριακές Βιοεπιστήμες
- Χημεία & Μοριακές Επιστήμες και Τεχνολογίες
- Επιστήμη Γεωσκόπησης και Περιβαλλοντικής Διαχείρισης
- Τρόφιμα και Γεωργία
- Δάση και Δασικά Προϊόντα & Υπηρεσίες
- Άτομα, Κοινωνίες, Πολιτισμοί και Υγεία
- Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών
- Υλικά, Φυσικά και Νανοεπιστήμες
- Μεταφορές και Αστική Ανάπτυξη.
Ιστοχώρος: https://www.cost.eu/
Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επιστημών
Το ΕΙΕ είναι το κύριο όργανο της Ευρώπης για την υποστήριξη της απασχόλησης, μέσα από τη βοήθεια που παρέχει σε ανθρώπους ώστε να εξασφαλίσουν καλύτερες θέσεις εργασίας και τη διασφάλιση δικαιότερων ευκαιριών απασχόλησης σε όλους τους πολίτες της ΕΕ. Λειτουργεί επενδύοντας στο ανθρώπινο κεφάλαιο της Ευρώπης – τους εργαζόμενούς της, τους νέοι και όλους όσοι αναζητούν εργασία. Μέσα από χρηματοδοτήσεις που ανέρχονται σε 10 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, το ΕΙΕ βελτιώνει τις προοπτικές απασχόλησης για εκατομμύρια Ευρωπαίους, ιδίως εκείνους που δυσκολεύονται να βρουν εργασία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευθεί να δημιουργήσει περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, και μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς. Οι στόχοι αυτοί αποτελούν τον πυρήνα της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για τη δημιουργία έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την τρέχουσα οικονομική κρίση αυτό είναι μια πολύ απαιτητική πρόκληση. Το ΕΙΕ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Ευρώπης, καθώς και στην άμβλυνση των συνεπειών της οικονομικής κρίσης – ειδικά την αύξηση της ανεργίας και των επιπέδων φτώχειας.
Το ΕΙΕ δεν είναι οργανισμός απασχόλησης – δεν διαφημίζει θέσεις εργασίας. Ωστόσο χρηματοδοτεί δεκάδες χιλιάδες τοπικά, περιφερειακά και εθνικά σχέδια που αφορούν την απασχόληση σε ολόκληρη την Ευρώπη: από μικρά έργα που υλοποιούνται από τοπικές φιλανθρωπικές οργανώσεις για να βοηθήσουν άτομα με ειδικές ανάγκες από την τοπική κοινότητα να βρουν κατάλληλη εργασία, μέχρι εθνικής εμβέλειας έργα που προωθούν την επαγγελματική κατάρτιση στο σύνολο του πληθυσμού. Τα προγράμματα του ΕΙΕ ποικίλουν ως προς τη φύση, το μέγεθος και τους στόχοι τους, και απευθύνονται σε ένα ευρύ φάσμα ομάδων-στόχων. Υπάρχουν σχέδια που στοχεύουν σε εκπαιδευτικά συστήματα, εκπαιδευτιές και μαθητές· σε νέους και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που αναζητούν εργασία· και σε πιθανούς επιχειρηματίες από όλα τα στρώματα. Το επίκεντρο του ΕΙΕ είναι οι άνθρωποι.
Ιστοχώρος: https://ec.europa.eu/esf/home.jsp?langId=en
Προγράμματα Διμερούς Συνεργασίας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συνάψει διμερείς συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βιομηχανικών χώρών εκτός της Ευρώπης για τη χρηματοδότηση καινοτόμων έργων που επικεντρώνονται στην ακαδημαϊκή συνεργασία και την κινητικότητα των φοιτητών. Τα προγράμματα στο πλαίσιο αυτών των συμφωνιών δίνουν στήριξη σε κοινοπραξίες ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και κατάρτισης που εργάζονται από κοινού για να βελτιώσουν τις εκπαιδευτικές υπηρεσίες τους, να συγκρίνουν και να εκσυγχρονίσουν τα προγράμματα σπουδών τους και να αναπτύξουν κοινά προγράμματα σπουδών με αναγνώριση μονάδων και προσόντων.
